Print zonder afbeeldingen Print zonder afbeeldingen | Print met afbeeldingen

Collectie III

Freie Deutsche Jugend (FDJ): communistische padvinderij
De jeugd in de DDR kreeg op jonge leeftijd een uniformpje aangemeten. Kinderen werden lid van de Freie Deutsche Jugend (FDJ) een soort in de communistische padvinderij, waar zij na schooltijd in groepsverband werden beziggehouden. Lidmaatschap was niet echt verplicht, maar de druk was groot.  Al vroeg raakten jonge mensen zo vertrouwd met de organisatiestructuur, de ideologie, de sportactiviteiten, het lidmaatschapsboekje met zegeltjes en de medailles, allemaal zaken die het maatschappelijke leven in de DDR domineerden.



Stedenbouw en volkshuisvesting: inzet op Plattenbau-wijken
De stedenbouw- en volkshuisvestingspolitiek van de DDR laat zich als volgt samenvatten:
• productie van goedkope etagewoningen in nieuwe wijken van steden en dorpen in systeembouw: zogenaamde Plattenbau;
• huren laag houden, op vooroorlogs peil;
• verwaarlozing van bestaande (historische) bebouwing op een paar voorbeeldprojecten na (onder meer in Berlijn, Potsdam, Weimar)..


De bouwarbeiders van de Stalin-Allee waren de drijvende krachten achter de arbeidersopstand tegen het regime in 1953. De prestatie-eisen werden alsmaar omhoog- geschroefd. Het communistisch regime sloeg de opstand met steun van Sovjets neer. Maar de frustratie zat er stevig in.



Milieuzorg: nooit van gehoord
De DDR hechtte van begin af aan veel waarde aan de (weder-)opbouw van de zware industrie, de chemie en de delfstoffenwinning. Ook als alternatief voor het Ruhrgebied dat in de Bondsrepubliek lag. De milieuschade die deze activiteiten met zich meebracht was aanzienlijk. Dat was geen item in de DDR. Hier en daar plaatsten kerkelijke en burgergroeperingen het onderwerp op de agenda, maar zonder veel effect. Zo ging de (bovengrondse) kolenwinning onverdroten voort. Rond Leipzig kan men een imposant kraterlandschap bewonderen.

Niettemin is het huidige Oost-Duitsland toch ook rijk aan natuurgebieden. Hoofdoorzaak: de DDR-elite reserveerde voor zichzelf uitgestrekte jachtgebieden waar men zich periodiek ontspande, Erich Honecker voorop. Met afschot van het overvloedig aanwezige en doorvoede jachtwild (vergelijk ons Kroondomein), is de basis gelegd voor een serie unieke natuurgebieden.



Palast der Republik
Centraal in Oost-Berlijn stond het ‘Palast der Republik’ (PdR) ofwel het ‘Haus des Volkes’. Het serviesgoed is uit het PdR afkomstig (Henneberg porselein). Het Palast is in 1976 geopend op de plek waar vroeger het keizerlijk paleis (Stadsschloss) gesitueerd was.In 1950 hebben de DDR-autoriteiten het door de oorlog zwaar getroffen paleis ‘gesprengt’. Het PdR, bijgenaamd ‘Hony’s Lampenpalast’ of ‘Palazzo Prozzi’ danwel ‘Ballast der Republik’, stond jaren te verkommeren en wordt nu gesloopt. Volgens de beste Duitse gewoonten is een heftige strijd ontbrand tussen voorstanders van de herbouw van het oude slot en degenen die vinden dat het PdR ook een stuk Duitse geschiedenis vertegenwoordigt en die het gebouw willen herbouwen.



Prijzenfestival
Het toekennen van prijzen, oorkondes en medailles was een specialiteit van de DDR. Bijzondere vermelding verdient de prijs met oorkonde in het kader van de etalage- wedstrijd voor een Bontwinkel. Beide objecten zijn in 1997 in een afvalcontainer in Berlijn opgeduikeld en zo gered voor het nageslacht.




Een hoge onderscheiding van lust tot last
Was het in de DDR waarschijnlijk toch eervol om een hoge onderscheiding toegekend te krijgen, later kon je er last mee krijgen. Dat trof de gerespecteerde minister-president van de deelstaat Brandenburg, Manfred Stolpe (SPD). De voormalige kerkleider kwam in 1992 in beeld omdat hij voor de Wende de ‘Verdienstemedaille’ had aangenomen en zich ‘dus’ vergaand had ingelaten met het DDR-regime. Politiek heeft hij het overleefd (ook het verwijt dat hij voor de Stasi gewerkt zou hebben). Stolpe was tot november 2005 Minister van Verkeer in de Bondsregering.



Verder met deel IV